SENIOR W APTECE
Najwięcej błędów popełnianych przez osoby starsze wiąże się z nieprawidłowymi warunkami przechowywania produktów leczniczych (leków) w domu (np. narażenie na nasłonecznienie, narażenie na temperaturę od urządzeń grzewczych) oraz w czasie podróży (np. brak opakowań termoizolacyjnych dla insulin, szczepionek). Częstym błędem jest również nieprawidłowy sposób
stosowania leków (np. przed, w czasie lub po jedzeniu) lub niekorzystne łączenie leków z produktami spożywczymi. Kwestią problematyczną staje się też coraz częściej nadużywanie leków w związku z korzystaniem z porad lekarskich u kilku specjalistów oraz samoleczenie.
JEŚLI ZAŻYWASZ LEKI!
NIE POPEŁNIAJ BŁĘDÓW PRZY PRZECHOWYWANIU
Nie pozostawiaj używanych leków:
- na parapetach okiennych, gdzie narażone są na działanie promieni słonecznych, które mogą powodować zmiany w składzie chemicznym. Substancje czynne mogą ulegać reakcjom fotochemicznym, utlenianiu, rozpadowi itp., co może spowodować zmianę składu przyjmowanego leku i osłabić jego działanie lub nawet wywołać działanie niekorzystne lub toksyczne.
- na stolikach lub półkach usytuowanych nad lub przy źródłach ciepła (grzejniki CO, piece grzewcze).
Leki wrażliwe na wysoką temperaturę (termolabilne) muszą być przechowywane w temperaturze pomiędzy +4°C a +8°C (lodówka). Bardzo ważne jest, szczególnie w okresach letnich gdy występują wysokie temperatury powietrza, aby te produkty (np. insuliny, szczepionki) były przechowywane w lodówce. W czasie transportu np. w podróży powinny być zabezpieczone przed nagrzaniem przy zastosowaniu opakowania termoizolacyjnego, termosu czy nawet lodówki przenośnej.
DOWIEDZ SIĘ JAK ZAŻYWAĆ LEKI, ŻEBY BYŁY SKUTECZNE
Zwróć uwagę na:
- porę dnia, w której przyjmujesz lek (rano czy wieczorem – przy jednorazowej dawce w ciągu dnia) np. lek powodujący pobudzenie organizmu przyjęty wieczorem może utrudnić zasypianie,
- okres przyjmowania w ciągu dnia – przed, w trakcie lub po jedzeniu,
- łączenie niektórych produktów spożywczych z lekami.
Badania naukowe wykazały, jak ważną rolę odgrywa żywność i sposób żywienia w procesie leczenia farmakologicznego. Zauważono, że wiele powikłań farmakologicznego leczenia związanych jest z niekorzystnym działaniem żywności na wchłanianie, metabolizm i wydalanie leków z organizmu. Niektóre z tych interakcji są bardzo groźne i mogą prowadzić do zaburzeń rytmu serca, wzrostu ciśnienia tętniczego itp. działań. W konsekwencji interakcje leków z żywnością mogą istotnie pogorszyć skuteczność leczenia. Działanie leków zależy od bardzo wielu czynników. Wiąże się ono z uwalnianiem leku z tabletek, kapsułek, z jego wchłanianiem, transportem oraz wydalaniem jego metabolitów z organizmu.
Na przykład:
- sok grejpfrutowy – składniki soku spowalniają metabolizm wielu farmaceutyków, co może doprowadzić do groźnego wzrostu poziomu leku w organizmie. Do takich leków należą preparaty kardiologiczne, statyny (obniżające poziom cholesterolu), leki onkologiczne, immunosupresyjne (chroniące przed odrzuceniem przeszczepu). Skutkiem tego niekorzystnego działania mogą być: krwawienia z żołądka, zaburzenia rytmu serca, zakłócenia oddechowe, uszkodzenia nerek a nawet zgon.
- obecność tłuszczów w diecie zwiększa rozpuszczalność leków litofilnych (rozpuszczalnych w tłuszczach) i poprawia ich wchłanialność, tzn. zbyt obfita dieta tłuszczowa może prowadzić do zbyt wysokiego stężenia leku we krwi.
SENIORZE PAMIĘTAJ!
Aby uniknąć interakcji pomiędzy żywnością a przyjmowanym lekiem:
- zapytaj lekarza lub farmaceutę,
- leki popijaj wodą,
- leki przyjmuj najlepiej 1 - 2 godz. przed lub po posiłku (chyba, że lekarz zaleci inaczej),
- nie stosuj gorących napojów do rozpuszczenia leku,
- preparatów witaminowo-mineralnych nie przyjmuj w tym samym czasie co leki,
- nie zażywaj leków razem z napojami alkoholowymi.
